จนถึงทุกวันนี้ประเด็น Art vs Design ยังเป็นประเด็นที่ชวนวิเคราะห์ หาเรื่องคุยได้ยาวอยู่เสมอถึงความต่างของศิลปะ และ การออกแบบ แต่ถ้าถามว่า เราจะรู้ความต่างของมันไปทำไมกัน? เลยอยากจดบันทึกความเข้าใจคร่าวๆไว้ซักเล็กน้อย
เอาจริงๆแล้ว การรู้ความต่างของสิ่งใดสิ่งหนึ่งจะเกิดขึ้นเมื่อเราได้รู้จุดประสงค์ของการมีอยู่ของมันอย่างชัดเจน และ เมื่อเรารู้แล้ว เมื่อนั้นเราจะสามารถมองออกถึงข้อจำกัด และ วิธีที่จะสร้างงานออกมาเพื่อให้ได้คุณภาพมากที่สุด
👉 Art – ศิลปะ คืออะไร?
ถ้ามองที่ผิวเราอาจจะตีความว่าความสวยคือศิลปะ แต่ลึกไปกว่านั้นเราจะเจอกับตัวตนของศิลปิน วัฒนธรรม ความรู้สึกต่างๆที่พร้อมที่จะถ่ายทอดออกมา หรือ ความหมายที่ถูกแฝงไว้กับตัวงานเวลาที่เราได้สัมผัสกับศิลปะทางใดทางหนึ่ง
ศิลปะจึงมีความล้ำลึก ไม่เจาะจงรูปแบบ และไม่มีกรอบที่ตายตัว เป้าหมายของงานขึ้นอยู่กับตัวศิลปินซะส่วนใหญ่ที่อยากจะส่งต่อความรู้สึก ระบายความเศร้า สร้างความหวัง หรือทำให้เราฉุกคิดเรื่องอะไรบางอย่างขึ้นมา และตีความด้วยสัญชาตญาณของเราเอง นี่แหละเสน่ห์ของศิลปะ
ความหมายศิลปะจึงเป็นสิ่งที่นามธรรมสูง แล้วแต่คนมอง แล้วแต่จะตีความ แม้แต่การที่เรามาตั้งคำถามแบบนี้ ศิลปะก็ได้ทำงานแล้วเช่นกัน
👉 Design – การออกแบบ คืออะไร?
การออกแบบอยู่รอบตัวเรา กลมกลืนไปกับบ้าน ถนน เมือง ป้าย ข้าวของเครื่องใช้ อุปกรณ์ต่างๆ แอพ เกม ระบบ ขั้นตอน บริการต่างๆ หรือแม้แต่ใบปลิวที่แจกตามข้างถนน งานออกแบบจะมีเป้าหมายงานที่ชัดเจนว่าทำออกมาเพื่ออะไร หรือ เป็นการออกแบบเพื่อแก้ปัญหาอะไรซักอย่าง (Solution)
โดยการออกแบบจะอยู่ภายใต้ข้อจำกัดมากมายมาเป็นตัวท้าทายว่า เราจะสามารถออกแบบเพื่อแก้ปัญหาโดยอยู่ในกรอบที่มีได้ยังไง ตั้งแต่บรีฟแรก เป้าหมายธุรกิจ กลุ่มลูกค้า การวัดผล เทคโนโลยี ไปจนถึงกฏหมาย หรือ ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งทั้งหมดนี้ผ่านกระบวนการคิดและสร้างงานที่เป็นขั้นตอนชัดเจนกว่าศิลปะ
การออกแบบยังต้องการความสวยงามเช่นกัน แต่จะต้องมาพร้อมกับอรรถประโยชน์การใช้งานเป็นตัวตั้งต้น ซึ่งเมื่อเป็นเช่นนี้นักออกแบบจึงไม่สามารถเอาตัวเองเป็นศูนย์กลางในการสร้างชิ้นงานได้แบบศิลปิน เพื่อแก้ไขปัญหา การออกแบบจำเป็นต้องอาศัยข้อมูล Insight ที่จับต้องได้เพื่อใช้ในการเป็นวัตถุดิบสร้างสรรค์ชิ้นงาน หรือ Product ออกมาเพื่อให้ตอบโจทย์กับผู้ใช้งาน
🟢 Art vs Design
โดยสรุปแล้วเราจะเห็นความต่างของสองคำนี้ได้ชัดเจน ซึ่งจะสะท้อนไปถึงแนวคิดในการสร้างงานออกมาทั้งคนในฐานะศิลปิน (Artist) และ นักออกแบบเอง (Designer) เพื่อทั้งคู่ต่างที่จะสร้างงานออกมาได้ตรงกับความต้องการมากที่สุด
แต่ถึงอย่างงั้นทั้งศิลปะและการออกแบบเองยังต้องมีความสวยงาม บอกเรื่องราว เกิดความรู้สึก และ มีความหมาย แต่แค่ต่างการให้น้ำหนักไปเท่านั้น
‘Art asks questions, Design creates solutions’ อาจจะเป็นคำนิยามสั้นๆที่ใช้การได้ แต่ก็ไม่อยากให้มองว่าสองสิ่งนี้จะต้องแยกออกจากกันโดยสิ้นเชิง เพราะศิลปินเองคงต้องมีบางขั้นตอนที่ใช้แนวคิดการออกแบบ และ นักออกแบบก็ยังคงผสมแนวคิดของศิลปะไว้ในกระบวนการต่างๆด้วยเช่นกัน
จุดสำคัญคือการเลือกหยิบจับใช้แนวคิดให้ถูกต้องกับสถานการณ์ และ ยืดหยุนกับมันอย่างเหมาะสมเพื่อให้งานออกมาดีที่สุดนั้นเอง เพราะคุณสามารถเป็นได้ทั้งศิลปิน และ นักออกแบบอย่างที่ใจคุณอยากจะเป็นเช่นกัน
อ่านอะไรต่อดี
ขอให้มีความสุขกับการออกแบบครับ ✌️
